Het thema van de autismeweek is autisme en diversiteit, deze blog gaat daar ook over. Als je één iemand kent met autisme dan ken je er één. Graag schets ik met deze blog een realistisch beeld van autisme.
Autisme
Als je mij vraagt wat is autisme? Dan zeg ik dat mijn brein de informatie anders verwerkt. Hierdoor heb ik moeite met veranderingen, vat ik communicatie regelmatig te letterlijk op en komen geluid, geur en prikkels bij mij intens binnen. Het liefst sluit ik mij dan af van de grote hoeveelheid prikkels.
Autisme is eigenlijk een verzamelnaam voor gedragskenmerken op het gebied van: sociale interactie, communicatie, flexibiliteit in denken en handelen en het filteren en integreren van informatie. Autisme heeft invloed op alle levensgebieden en in alle levensfasen. Hoeveel impact het autisme heeft dat verschilt per persoon. Vooral overgangsperioden kunnen voor mensen met autisme lastig zijn, als ze daarbij niet de juiste ondersteuning krijgen. Denk hierbij aan overgangen van basis naar voortgezet onderwijs, van onderwijs naar werk en zelfstandig gaan wonen.
Vroeger werd vooral bij mannen de diagnose autisme gesteld. De kenmerken en gedragingen dus ook de diagnostiek was vooral gebaseerd op mannen met autisme. Hierdoor krijgen vrouwen met autisme vaak later de diagnose of zelfs een verkeerde diagnose. Gelukkig is er steeds meer kennis over de subtiele uitingsvorm van autisme.
Beeld van autisme
Als je op TV een serie over autisme ziet is het vaak een savant en/of een persoon die een zware vorm van autisme heeft. Iedereen kent de film: Rain Man wel, een autistische savant met een fotografisch geheugen. Hij kan eenvoudig lastige wiskundige opgaven oplossen, maar heeft lage sociale vaardigheden. Door dit soort films en series ontstaat een stereotiep beeld over autisme in de maatschappij. Wat het lastig kan maken om begrip en de juiste hulp te krijgen als je autisme hebt.
Diversiteit
In mijn leven ben ik regelmatig onderschat of overschat. Als je onderschat wordt is dit niet prettig, in mijn geval werd ik lager ingeschat in het onderwijs waardoor ik via een omweg naar het HBO ben gegaan. En als je overschat wordt, wat bij mij vaak voorkwam op het gebied van werk, dan ga je overcompenseren, want je vindt dat je net als je collega’s moet kunnen. Terwijl vaak met een klein beetje begrip of aanpassing het veel beter gaat.
Zelf ben ik erg gevoelig voor geluid, maar dat betekent niet dat ieder persoon met autisme de even veel last van heeft. De één kan zonder probleem in een gehorige café zitten met harde muziek, terwijl de ander hulpmiddelen als oordopjes nodig heeft en daarna nog moet bijkomen. Zelf kom ik tegenwoordig vrij sociaal over, haha dat mag ook wel na al die sociale vaardigheidstrainingen, maar het kost mij nog steeds de nodige energie. Ik bedoel daarmee aan te geven dat je autisme van de buitenkant niet kunt zien, zelfs als je het gesprek aangaat valt het niet altijd op.
Autisme uit zich zo bij iedereen anders, deze diversiteit maakt een persoon met autisme uniek. De ene persoon kan goed functioneren op zijn werk, terwijl hij hulp nodig heeft voor het plannen van zijn huishouden. Vaak kunnen neuro-typische mensen niet voorstellen dat je wel een baan kunt hebben, maar dat een huishouden draaiende houden niet lukt. Autisme beïnvloedt alle levensgebieden, maar de één meer dan de ander en dat ligt net aan hoe het bij jouw tot uiting komt.
Inclusie
In deze neuro-typische wereld lijkt het soms of je van een compleet andere planeet komt. De wereld zou een stukje mooier zijn als er meer begrip is voor elkaar, zodat er meer inclusie ontstaat! Als je openstaat voor elkaars kwaliteiten, kwetsbaarheden, wensen en behoeften, wordt de samenleving een stukje vriendelijker.